بختک چیست؟ علائم و راه درمان فلج خواب

بختک چیست؟ چرا در خواب فلج می‌شویم؟ اگر شما هم به دنبال پاسخ به این سوالات هستید با  یونیکا همراه باشید همراه با فیلم، در ادامه این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که آیا بختک توسط شیطان اتفاق می‌افتد یا خیر؟

بختک یا فلج خواب چیست؟

شاید شما هم این تجربه ترسناک را  در خواب چشیده باشید وقتی که احساس می‌کنید هوشیار هستید اما قادر به حرکت کردن نیستید حتی به اندازه تکان دادن زبان و گفتن حتی یک کلمه! به این حالت در اصطلاح  “بختک در خواب” گفته می‌شود.

این حالت در علم پزشکی به عنوان “فلج خواب” شناخته می‌شود. این تجربه معمولاً در فازهای REM خواب اتفاق می‌افتد. از آنجایی که بختک توسط افراد زیادی تجربه شده است، احساسات و باورهای مرتبط با آن در فرهنگ‌ها و ادبیات شکل گرفته است. در طی سالیان متمادی، این وضعیت به دلایل ماوراء طبیعی مانند حضور ارواح شیطانی نسبت داده شده است.

امابا  پیشرفت علم این باورها را رد شده و ریشه‌های علمی این پدیده را بررسی شده است. امروزه، مطالعات بیشتری بر روی «فلج خواب» صورت گرفته و توضیحات علمی‌تری ارائه شده است. به همین دلیل، در دنیای امروز این سوال  مطرح می‌شود که بختک خواب یا فلج خواب چیست؟ و چه علل و روش‌های درمانی دارد.

کی بختک اتفاق می‌افتد؟

فلج خواب یا بختک در زمانی رخ می‌دهد که فرد وارد فاز REM (حرکت چشم‌های رده) خواب می‌شود؛ این فاز به طور مرتب در طول شب تکرار می‌شود. این حالت معمولا طی 90 دقیقه پس از شروع خواب رخ می‌دهد و در فاز‌های بعدی تکرار می‌شود. در این مرحله، فلج خواب امری عادی است؛ زیرا در این زمان، عضلات بدن آزادانه حرکت نمی‌کنند تا از اجرای رویاها جلوگیری کنند.

این موضوع معمولا برای افراد ترسناک و ناخوشایند است. بختک معمولاً زمانی رخ می‌دهد که فرد وارد فاز حرکت چشم‌های در مرحله (REM) خواب می‌شود. این فاز به طور مرتب در طول شب تکرار می‌شود؛ بنابراین این حالت فلج خواب امری معمول است و به صورت معمول بعد از مدتی فرد دوباره به حالت طبیعی باز می‌گردد.

علت فلج خواب یا بختک

1. آسیب به ساختارهای مغزی: برخی از تحقیقات نشان داده که فلج خواب ممکن است به دلیل مشکلاتی در بخش‌های مختلف مغز ایجاد شود، اما علت دقیق هنوز معلوم نیست.

2. اختلالات عصبی: برخی از نظریه‌ها بر این استدلال می‌کنند که فلج خواب احتمالاً به دلیل اختلالات در عملکرد سیستم عصبی به وجود می‌آید.

3. داروها و مواد مخدر: استفاده از برخی از داروها یا مواد مخدر می‌تواند باعث بختک شود یا این وضعیت را تشدید کند.

4. خلل در ساعت بیولوژیک: نظم بدن به عنوان مثال ساعت بیولوژیکی ممکن است به طور موقت در فلج خواب نقش داشته باشد.

5. بیماری‌های خاص: برخی بیماری‌ها مانند سرطان، اختلالات خواب و بیماری‌های عصبی می‌توانند باعث ایجاد فلج خواب شوند. همچنین افرادی که دچار فلج خواب هستند ممکن است تجربه‌های نامطلوب و ترسناکی مانند توهمات بینایی یا شنوایی داشته باشند که این موارد معمولاً باعث افزایش دشواری‌های روانی و اضطراب می‌شوند.

رابطه بختک و جن

چه افرادی بیشتر بختک می‌بیند؟

از نظر سنی، این حالت معمولاً هنگام بلوغ شروع می‌شود و در سنین 20 تا 30 سالگی بیشتر اتفاق می‌افتد. این حالت در مرحلهٔ گذار بین خواب و بیداری رخ می‌دهد، یعنی زمانی که فرد در حال به خواب رفتن یا بیدار شدن از خواب است.علائم فلج خواب ممکن است شامل تصورات ترس‌آور باشد.

شیوع فلج خواب برای هر دو جنس مرد و زن یکسان است و احتمال اتفاق بختک نسبتی با جنسیت افراد ندارد اما میزان استرس و اضطراب هر جنس میتواند دلیلی باشد تا گروهی بیشتر دچار بختک شوند.

انواع فلج شدن در خواب

از نظر زمانی، بختک در خواب دو زمان مهم را شامل می‌شود که با توجه به زمان وقوع آن، دو نام متفاوت دارد:

۱. فلج خواب هیپناگوژیک: این حالت هنگامی رخ می‌دهد که فردشروع به خواب رفتن می‌کند. در این زمان، بدن شما آرام می‌شود و احساس می‌کنید که توانایی صحبت کردن و حرکت دادن را از دست داده‌اید.

۲. بختک یا فلج خواب هیپنوپومپیک: این واقعه هنگام بیدار شدن از خواب رخ می‌دهد. در طی این دوره، بدن به طور مداوم بین خواب عمیق (REM) و خواب غیر عمیق (NREM) رفت‌وآمد می‌کند. زمانی که این سیکل خواب ارتباطش با مغز را از دست می‌دهد، فلج خواب اتفاق می‌افتد.

در هنگام بختک در خواب، شما هوشیار هستید و از محیط اطراف خود آگاهی دارید. اما توانایی حرکت دادن عضلات خود یا صحبت کردن را ندارید. از دیگر احساسات ممکن است به مشکلات تنفس، فشار روی قفسه سینه، ترس، وحشت و درماندگی اشاره کند. این حالت همچنین ممکن است با توهمات همراه باشد. حدود دو سوم کسانی بختک را تجربه کرده‌اند دچار توهمات شدید شده‌اند. و همین توهمات ترسناک موجب وحشت عموم مردم شده است.

انواع توهمات در فلج خواب

علائم بختک در خواب می‌تواند به سه دسته اصلی تقسیم شود که ممکن است یکی یا تمام آن‌ها را تجربه کنید:

1. توهمات مزاحم: هنگامی که حس می‌کنید یک فرد خطرناک در اتاق و در اطرافتان حضور دارد، یا صداهایی از باز و بسته شدن، بالا و پایین رفتن، یا حتی وجود یک فرد دیگر را در اتاق مانند یک روح سرگردان احساس می‌کنید. عده بسیاری فکر میکند که جن آزارشان می‌دهد اما دین خواب جن متفاوت است تعبیر خواب رابطه با جن را مطالعه کنید.

2. توهمات فشار در قفسه سینه (توهمات انکوبوس) و کابوس:  احساس خفگی یا فشار روی سینه‌ی شما، احساس خفگی یا حتی احساس اذیت جنسی از یک فرد مجهول تجربه شده است. حتی ممکن است افرادی فکر کنند که در حال مرگ هستند.

3. توهمات وستیبولار حرکتی (V-M): شامل حس پرواز یا خروج از بدن، سرگیجه، سقوط، حس معلق بودن، یا حتی حس خروج از بدن است و امکان تجربه این حالات وجود دارد. این شبیه‌ترین حالت به مرگ طبیعی است.و چه بسا دلیل خیلی از مرگ در انسان همین حالت باشد.

این تجربیات به مدت قرن‌ها توسط افراد مختلف و در فرهنگ‌های گوناگون گزارش شده‌اند. علائم بختک در خواب زمانی اتفاق می‌افتد که به طور ناگهانی از خواب REM بیدار می‌شوید؛ در این حالت، مغز شما فعال است اما بدن همچنان در حالت REM قرار دارد که باعث فعالیت‌های بدنی ناتوان کننده خواهد بود.

علائم فلج خواب

بختک ممکن است زمانی از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. که معمولا با ترس زیاد همراه است افراد سعی می‌کند تا با تکان دادن اندام خود از این حالت خارج شوند و به محض اینکه بتوانید کوچکترین حرکتی را انجام دهید بختک تمام حواهد شد.

فلج اندام‌ها، ناتوانی در صحبت کردن، حس خفگی، توهم، ترس، وحشت، درماندگی، سفت شدن دور گلو، خواب‌آلودگی طول روز، هوشیاری در خواب، احساس فشار در قفسه سینه، عرق کردن، و سردرد همراه سردرد صبحگاهی، درد عضلانی و پارانویا همراه است.

تعبیر خواب آنلاین

چند نکته طلایی

بختک میتواند نشان دهنده وجود یک بیماری در ما باشد

• افسردگی
• میگرن
• انسداد تنفس در خواب
• فشار خون بالا

دلایل ساده تر بختک

• نخوابیدن کافی داشتن برنامه خواب نامنظم، مانند شیفت کاری
• استرس روانی
• به پشت خوابیدن
• سابقه خانوادگی

عدم خواب مناسب و ارامش در خواب

• اختلالات خواب، مانند نارکولپسی (میل ناگهانی و مقاومت‌ناپذیر به خواب)
•  گرفتگی عضلات پا در شب

برخی دلایل روحی و روانی

• مانند اختلال دوقطبی،
• اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
•  اختلال هراس
• استفاده از برخی داروها
• آپنه انسدادی خواب
• مصرف مواد مخدر

تشخیص و درمان بختک

شیوه‌های تشخیص فلج خواب یا بختک شامل موارد زیر است:

1. مراجعه به پزشک: اگر شما یا دیگران در اطراف شما متوجه یا نگران این موضوع شده‌اند، در مواجهه با فلج خواب به پزشک مراجعه کنید. در این مرحله، پزشک ممکن است نقشه زندگی و الگوی خواب شما را بپرسد و اطلاعات بیشتری از شما بگیرد.

2. تاریخچه خواب: پزشک از شما خواسته، تا تجربیات مربوط به فلج خواب را شرح دهید؛ مانند فراوانی، مدت زمان و احساساتی که در این مدت داشته‌اید.

3. سبک زندگی: سوابق سلامت شما، مصرف مواد، ساعت خواب و بیداری منظم، مصرف داروها، وضعیت روحی و اعضای خانواده مورد بررسی قرار می‌گیرند.

4. علائم نگران‌کننده: پزشک مورد نگرانی‌ها و عللی که باعث نگرانی شما می‌شوند را بررسی می‌کند، چرا که عزیمت به صورت منظم، احساس خستگی زیاد، و احساس خواب آلودگی در طول روز نشانه‌های مهم ممکن است باشند. با مراجعه به پزشک و گفتگو در مورد این نشانه‌ها، می‌توان به تشخیص دقیق‌تری از وضعیت فلج خواب و همچنین روش‌های ممکن برای مدیریت آن دست یافت.

آزمون تسخیص فلج خواب

1. چند بار فلج خواب را تجربه شده است؟
2.  چه مدت طول (مواجه شدن با بختک) می‌کشد؟
3. و درباره آن چه احساسی دارید؟
4. در طول شب چند ساعت می‌خوابید؟
5. برنامه خواب شما منظم است یا خیر؟
6. سابقه مصرف سیگار، مشروبات الکلی یا مواد مخدر
7. سوابق پزشکی شما چیست؟
8. سوابق مصرف داروها ؟
9. آیا دچار اختلالات سلامت روان (مانند: اضطراب، استرس یا افسردگی) هستید؟
10. سابقه ارثی بودن بختک؟
11. این حملات به شکل منظم ارخ می‌دهد؟
12. سنجش کیفیت خواب؟
13. آیا با احساس خواب آلودگی در طول روز همراه هستید؟

درمان پزشکی بختک

اگر شما یا دیگران برای خودتان نگرانی به خاطر وقایع مرتبط با بختک در خواب دارید، یا احساسات نگرانی و ناراحتی پس از این تجربه دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

آزمایش‌های تشخیصی فلج خواب

پزشک ممکن است در صورت مشکوک بودن به اختلال خواب، شما را برای آزمایش‌های بیشتر ارجاع دهد. این آزمایش‌ها شامل مطالعه خواب شبانه (پلی‌سومنوگرام) که تنفس،ضربان قلب و فعالیت مغز در هنگام خواب را بررسی می‌کند و تست تاخیر خواب چندگانه (MSLT) است که سرعت به خواب رفتن و نوع خوابی که تجربه می‌کنید را مورد بررسی قرار می‌دهد.

روش‌های جلوگیری از فلج خواب

اگر معمولاً محدود به بختک در خواب هستید، ممکن است با اصلاح سبک زندگی، این اختلال را کاهش دهید، مثلاً:

– در طول شب به اندازه کافی بخوابید.

– ساعات خواب و بیداری خود را تنظیم کنید و یک برنامه خواب منظم را اجرا کنید.

– از شرایط و موقعیت‌هایی که موجب استرس و اضطراب می‌شوند، دوری کنید.

 توصیه هایی برای داشتن خواب بهتر:

هرچند برای فلج خواب درمان مشخصی وجود ندارد، اما تغییر سبک زندگی شما و برنامه خوابی منظم، می‌تواند به تنظیم این وضعیت کمک کند. برخی از استراتژی‌های مناسب برای داشتن یک خواب سالم شامل زمان خواب و بیداری منظم، فراهم‌کردن محیط آرام برای خواب، کنترل اضطراب و استرس مزمن، و تشویق به رفتارهای سالم قبل از خواب می‌شود.

برنامه برای تغییر سبک زندگی رای مشاوره پیام ارسال کنید.

مشاوره تلفنی  

مشاوره آنلاین

پیشنهاد مطالعه  

تعبیرخواب تلفنی        

تعبیر خواب گوشواره   

تعبیر خواب قبرستان

تعبیر خواب فرشته